Meyve fidanı yetiştirirken bölgeniz için en uygun fidanı seçmek fidanların sağlıklı büyümesi, verimli meyve verme açısından büyük önem taşır ve başarılı bir hasat elde etmenizi sağlar. Bir ağacı dikip yıllarca beklemektense bölgenizi dikkatlice analiz ederek fidanların ihtiyaçlarına uygun alanları belirleyerek başarılı bir bahçecilik deneyimi yaşayabilirsiniz. Uygun bölge seçimi fidanların ihtiyaç duyduğu toprak yapısını, iklim koşulları ve istediği güneş ışığını karşılanmasıdır. Her meyve fidanı türü belirli iklim ve toprak koşullarına ihtiyaç duyar.
Bitkiler tomurcuklanma, çiçeklenme, sürgün yaprak oluşturma, kaliteli meyve verme ve verim açısından belirli bir süre düşük sıcaklığa ihtiyaç (soğuklama ihtiyacı) duyarlar. İlkbahar son donları ile sonbaharın ilk donları arasındaki gün sayısı, vegetasyon süresi ve meyvelerin bu dönem içerisindeki sıcaklık toplamı istekleri, meyve yetiştiriciliğinin sınırını belirleyen bir faktördür.
Kış aylarının uzun geçtiği yerlerde soğuklama isteği uzun olan çeşitler tercih edilmelidir. Soğuklama isteği kısa olan çeşitler tercih edilirse bitkiler dinlenmeden erken çiçek açacağından zarar görebilirler. Elma, armut, kiraz, vişne, badem, ceviz, erik … gibi meyve fidanları kendi içerisindeki çeşitlere göre sıcak ve soğuk iklimlerde yetiştirmeye uygun türlerdir. Ayrıca soğuk hava şartlarına dayanıklıdırlar ve düşük sıcaklıklarda büyümeye devam ederler.
Kış aylarının kısa geçtiği yerlerde soğuklama isteği kısa olan çeşitler tercih edilmelidir. Uzun soğuklama ihtiyacı olan çeşitler tercih edilirse bitki soğuklama ihtiyacını karşılayamadığından çiçeklenme ve yaprak filizlenmelerinde gecikme ve düzensizlikler yaşanır. Sert çekirdekli meyve türlerinde meyve oluşumu tam olarak gerçekleşmeden tomurcuk silkmesi ile karşılaşılabilinir. Meyve rengini tam olarak alamaz. Şeftali, nektarin, erik, nar … gibi fidanlar ılıman iklimlerde yetiştirmeye uygun türlerdir. Ayrıca ılıman iklimlerde narenciye grubu (limon, portakal, mandalina…) turunçgillerde yetiştirilebilir. Bu tür bitkiler sıcak hava koşulları isterler ve bol güneş aldıklarında yüksek verim sağlarlar.
Tropikal ve sıcak iklimlerde mango, avokado, muz, kivi, çarkıfelek, pepino, guava… gibi meyve ağaçları yetiştirilmesi uygundur. Yüksek nem ve sıcaklığa ihtiyaç duyarlar.
Fidan seçimi yapılırken sadece iklim değil toprak yapısını da göz önünde bulundurmak gerekir. İyi drenajlı, besin açısından zengin topraklar meyve fidanlarının daha iyi köklenmesini ve sağlıklı büyümesini sağlarlar. Kumlu topraklar iyi drenaj sağlarken killi topraklar suyu tutar. Tınlı topraklar her iki özelliği de bir arada sağlar ve ideal bir toprak yapısıdır. Toprak pH seviyesine dikkate alınarak, fidan türüne uygun toprak yapısını seçmek önemlidir.
Dikim yapılan bölgenin rüzgar koşulları ve güneş alımı fidanların gelişimini etkiler. Dikim yapılırken fidanları gölgeli alanlardan kaçınarak, güneş ışığının tüm dallara eşit şekilde alabileceği bir bölge tercih edilmelidir. Fidanların güneş alan bir bölgeye dikilmesi, fotosentez sürecini destekler ve meyve verimini arttırır. Rüzgar genç fidanlar için zararlı olabilir ve büyümelerini olumsuz etkileyebilir. Rüzgarlı bölgelerde dikim yapılırken rüzgar yönüne ve hızına dikkat edilmelidir. Yeni dikim yapılan fidanlara destek kazıkları çakarak sabitlenmelidir.
Yeni dikimi yapılan genç fidanların kökleri derinlere gidinceye kadar düzenli olarak sulanmaya ihtiyaç duyarlar.
Meyve fidanı için en uygun bölgeyi seçmek, fidanların başarılı bir şekilde yetişmesi ve uzun vadede verimli meyve vermesi için gereklidir.
